Si Balagtas at ang panitikan para sa kalayaan / Virgilio S. Almario, Pambansang Alagad ng Sining.

Includes bibliographical references (pages 124-126).

Kung tutuusin, ang paglalathala ng mga awit at korido sa bungad ng ika-19 siglo ay isang rebolusyon sa kasaysayan ng industriya ng libro sa Filipinas. Pagkaraan ng mahigit dalawang siglo sa ilalim ng kolonyalismong Español, pinahintulutan ang maraming paglilimbag ng mga istoryang patula at hango sa mga metriko romanseng Europeo. Sa unang pagkakataon, ang mga Filipinong marunong bumasa ay nakapagbasa ng panitikang hindi pansimbahan. Ito ang makabuhulang senyas, haka ni V.S. Almario, sa "paggising" ng mga Filipino tungo sa kalayaan. Kaugnay nito, sinipat niya ang kabuluhan n Florante at Laura ni Balagtas sa panahon ng mga awit at korido. Ano ba talaga ang "himagsik" ng obra maestra ni Balagtas? Mula sa kaniya, ano ang naganap na pagbabago sa panitikan ng Filipinas hanggang dumating ang panahon ng Kilusang Propaganda at Katipunan? Ano ang naging kabuluhan ng mga awit at korido sa pormasyon ng mithiing mapagpalaya ng mga Filipino? Gamit ang Bagong Pormalismong Filipino, sinikap buuin ni V.S. Almario sa pagsisiyasat na ito ang isang panahong pampanitikan ng kung bakit hindi tinitingnan ng mga iskolar at kritiko hanggang Himagsikang 1896. Nakagugulat ang kaniyang mga tuklas at haka. --Back cover of the book.